Je hebt geheugen gekocht wat een snelheid heeft van 6400 Mhz. Je opent taakbeheer en tot je verbazing draait je geheugen op 4800 Mhz. Hoe kan dit? Waarschijnlijk heb je XMP nog niet aangezet! Als PC bouwer doe ik dit altijd voor mijn klanten want XMP is de meest simpele en onschuldige vorm van overklokken. In dit artikel leg ik je uit wat XMP is en hoe je XMP aanzet.
Wat is XMP?
XMP staat voor Extreme Memory Profiles. Het is een instelling waarbij je meerdere waardes van de het geheugen mee kan aanpassen waardoor deze sneller werkt. Overigens zijn er 2 varianten. Er bestaat namelijk ook EXPO, wat de XMP equivalent is maar dan voor AMD chips. Zoals te zien in de naam gaat het om profiles. Deze profiles zijn voorgeprogrammeerd met waardes zodat je met 1 druk op de knop je RAM kan overclocken. Hierdoor hoef je zelf niet de frequentie en timings af te stellen in de BIOS maar kan XMP (of EXPO) dit voor jou doen.
Hoe werkt XMP?
XMP past dus meerdere waardes aan in de afstelling van je geheugen. Hierdoor krikt hij bijvoorbeeld de frequentie van het geheugen op, past hij de timings aan en rommelt met het voltage. Op die manier wordt het geheugen naar de geadverteerde snelheid gebracht. Jouw setje DDR5 6000 CL30 zal zonder XMP dus op 4800mhz en andere timings draaien. Echter ondersteunt het geheugen dus andere instellingen die bevorderlijk zijn voor de prestaties van je PC. Wil je meer weten over hoe deze waardes betekenen en hoe ze werken? Lees dan dit artikel over de werking van RAM.
Bij het opstarten van de PC zal een chip op je moederbord het geheugen controleren en instellen welke snelheden gebruikt kunnen worden. Deze chip heet de SPD (Serial presence detect). De SPD beschikt over standaardwaardes waarop het geheugen gebruikt kan worden. In het geval van DDR5 geheugen is dit dus bijvoorbeeld een snelheid van 4800Mhz. Met een XMP profiel wordt deze informatie aangepast waardoor de SPD andere waardes doorgeeft, bijvoorbeeld een snelheid van 6000Mhz.
Hoe schakel ik XMP in?
Om XMP in te schakelen moet je eerst in je BIOS raken. Het BIOS is een soort instellingenmenu voor jouw PC. In de meeste gevallen kan je de BIOS bereiken door tijdens het opstarten de "del" knop te spammen. Als je in de BIOS bent geraakt zie je meestal direct al ergens XMP, EXPO of DOCP staan. Dit zijn allemaal profielen waarmee je het geheugen kan overklokken. Je klikt op een profiel waarna je de BIOS weer kan verlaten. Vergeet niet bij het verlaten op "save" te drukken. In taakbeheer kan je vervolgens controleren of het geheugen op de geadverteerde snelheid draait.
Crashes door XMP
Soms kan het voorkomen dat XMP de PC wat instabiel maakt. Dit zie je terug in willekeurige crashes. XMP werkt dus niet altijd vlekkeloos. Loopt je PC regelmatig vast? Check of XMP aanstaat en test het systeem een tijdje met XMP uit. Als dit de stabiliteit bevorderd zit er iets mis in de combinatie van het XMP profiel en het geheugen. Als alternatief kan je dan proberen zelf de kloksnelheid, het voltage en de timings in te stellen met eigen waardes.
Opletten bij de aanschaf van RAM
Als je geheugen aanschaft is het niet altijd even duidelijk welke versies van XMP het geheugen ondersteunt. Vaak staat dit wel vermeld bij de specificaties van een kitje RAM. Je ziet dan iets van AMD EXPO en XMP ondersteuning in de lijst wel of niet aangevinkt staan. Vaak werken beide versies prima met beide producten van CPU's maar voor het geval dat kan je er maar beter even op letten. Te complex? Laat je PC samenstellen en assembleren bij ikbouwjepc.nl
Comments